De karakterstructuren

Het model van de karakterstructuren van Reich geeft inzicht in hoe je als kind pijnlijke ervaringen tracht te vermijden. Door fysieke en emotionele gebeurtenissen in de beginperiode van je leven ontwikkel je strategieën om zo pijnloos mogelijk te overleven. Deze strategieën  worden na verloop van tijd onbewust. Dat wil zeggen  dat je in je latere leven  niet eens meer op het idee komt dat je ook anders zou kunnen reageren. Bepaalde jeugdtrauma’s leiden tot specifieke karakterstructuren. Een karakterstructuur bestaat uit een samenhang van lichamelijke en psychische kenmerken, standpunten en gedragspatronen. Het is een noodmaatregel  van elk kind  om zo goed mogelijk uit de strijd te komen Op basis van deze karakterstructuren is je gedrag beter te begrijpen. Karakteranalyse is van oorsprong gebaseerd op onderzoek naar psychische afwijkingen.. Vandaar die afschuwelijke benamingen. Expliciet gebruik van de karakterstructuren kunnen een stempel op iemand drukken, of iemand in een hokje plaatsen. Bovendien zou hij dan  alles weten over zijn stoornissen, maar niets over zijn mogelijkheden. Toen ik voor het eerst vernam dat ik masochistische trekken had, dacht ik dat er heel wat mis met mij was. Gelukkig hoorde ik daarna dat ieder mens een karakterstructuur heeft. Om dit te voorkomen is het beter om karakteranalyse impliciet te gebruiken. Daarnaast moet iemand zelf ontdekken hoe hij in elkaar zit, welke mogelijkheden hij heeft en waar zijn kracht ligt  

 

 

 

Anti-catharsis

 Anti-catharsis zo zou ik de maatschappij waarin wij leven willen noemen. Met catharsis bedoel ik het zich bevrijden van diepgewortelde emoties die ontstaan zijn als gevolg van pijnlijke vroegere ervaringen. Deze emoties kunnen hiermee tot normale proporties worden teruggebracht. Maar dit gaat meestal gepaard met sterke emotionele uitingen. Toch wordt vrijwel iedereen als kind gedwongen emotionele ladingen te onderdrukken. Ouders zullen uitingsgedrag van hun kinderen zelden of nooit toestaan, omdat zij dat zichzelf ook niet toestaan. Sommige mensen hebben het vermogen tot het uiten van b.v verdriet geheel verloren. Geconfronteerd met zelfs de meest traumatische gebeurtenissen vertrekken ze geen spier. Als er ondanks heftige pogingen om zich ‘goed’ te houden toch verdriet getoond wordt, hopen de meeste omstanders dat de emoties weer snel onder controle zijn. In onze anti catharsis maatschappij wordt het gezien als een teken van volwassenheid als men het uiten van emoties kan onderdrukken. Mochten ze toch onverhoopt tevoorschijn komen, zorgen schaamtegevoelens er voor dat het lek in de dam snel gedicht wordt. Emoties uiten mag echter niet buiten de deur gehouden worden; het is een levensnoodzaak, Want zonder deze te uiten zouden spanningen zich zo ophopen dat men zo gefrustreerd raakt dat normaal sociaal gedrag algauw niet meer mogelijk zou zijn. Een gezonde volwassene is in staat allerlei gevoelens te beheersen, als de omstandigheden daarom vragen, maar heeft eveneens het vermogen om emoties op een daarvoor geschikte manier, plaats en tijd te uiten.

Een Ademwerk ervaring

Het was in 1970 toen ik ‘toevalliger wijs' in contact kwam met Ademwerk. Een kennis van mij heeft geboekt voor een workshop, maar is ziek geworden. Zij vraagt of ik interesse heb haar plaats in te nemen. Op het moment dat ik 'ja' zeg, is dit het begin van een grote verandering in mijn leven. In een balletzaal met heel veel spiegels speelt zich het gebeuren af. Er zijn ongeveer 25 mensen, waaronder vier ademtherapeuten. Na een voorstellingsrondje en wat voorbereidend lichaamswerk is het eindelijk zover. De onervaren deelnemers mogen iemand uitzoeken bij wie ze zich prettig voelen. Ik wil met een van de therapeuten, maar die zijn niet verkiesbaar. Maar ik heb geluk. Omdat er een oneven aantal mensen zijn stelt Jan, zo heet die therapeut, zich ook verkiesbaar. Iedereen zoekt een eigen plekje en ik verdwijn met Jan naar een hoekje van de zaal. Ik ga op een matras liggen terwijl Jan aan de zijkant van mij plaatsneemt. Hij geeft aan hoe ik moet ademen en braaf, zoals ik ben, doe ik precies wat hij zegt. Een gevoel van onverschilligheid neemt bezit van mij. Mijn lichaam begint zich langzaam te verkrampen en ik ervaar een enorme druk op mijn borst. Ik krijg de neiging om te stoppen, want de pijn wordt bijna ondraaglijk. Maar dankzij Jan, die mij voortdurend stimuleert om te blijven ademen ga ik dapper door. Mijn keel verkrampt en ik heb het gevoel geen lucht meer te krijgen. Volkomen verbijsterd ben ik als ik met een helder bewustzijn waarneem hoe mijn lichaam spontaan geboortebewegingen maakt, terwijl ik huil en schreeuw met de stem van een pasgeboren baby. Jan is heel dichtbij me en fluistert af en toe wat in mijn oor. Ook al hoor ik niet wat hij zegt toch geeft het mij een geruststellend gevoel. Mijn adem komt in golven en neemt helemaal bezit van mij en er komt veel verdriet los. Dan voel ik opeens een grote ontspanning over me heen komen. Ik begin overal te gloeien en te tintelen. Een weldadig gevoel maakt zich van mij meester. Lichaam en geest voelen licht, alle zwaarte en moeheid is van me afgevallen. Ik zak weg in abstracte kleurige beelden en aangename gedachten die aan mij voorbij trekken. Ergens op de achtergrond hoor ik prachtige muziek en ik kom in een nog dieper gevoel van vrede en ontspanning. Hoe lang ik al op het matras lig, ik weet het echt niet, alle besef van tijd ben ik kwijt. Ik voel me herboren, gelukkig, ontroerd en tegelijkertijd een beetje verward. Jan vertelt me dat hij me dapper vindt en ik kan niets anders dan dit beamen. Als een groot kind ga ik naar huis, helemaal in mijn element, met een gelukzalig gevoel van binnen.

Een Reichiaanse ervaring

Het was begin jaren zeventig dat ik weer een andere lichaamsgerichte ervaring had. Ik was in een natuurvoedingszaak in Den Haag waar ik een met de hand geschreven foldertje zag hangen. Er stond op te lezen dat elk symptoom van schuld, schaamte, angst, woede of depressie werd veroorzaakt door energieblokkades als gevolg van vroegere traumatische ervaringen. En dat die energie met lichaamsgerichte therapie weer in beweging te brengen was. Een gedurfde uitspraak vond ik, maar wel fascinerend die gedachte: het lichaam als opslagplaats van vroegere jeugdtrauma’s. Ik zat al een tijdje niet lekker in mijn vel en had het gevoel dat ik iets in me opgesloten hield, zonder te weten waarom en waardoor Jannie, de therapeut, hield praktijk in een armoedig kamertje op de zolder van haar huis. Op de grond lag een matras, verder viel mijn oog op wat truttige kussentjes en een kast met speelgoed en allerlei poppetjes. Maar hoe potsierlijk ik de spulletjes van Jannie ook vond, ik voelde ook maar al te goed dat zij een vrijheid bezat waartoe ik geen toegang had. Toen ik voor het eerst op het matras plaatsnam vroeg ze mij om diep te ademen terwijl ze allerlei onverhoedse plekken op mijn lichaam bewerkte. Elke sessie voelde ik de erfenis van mijn vroegere jeugdervaringen als harde knopen in mijn lichaam. Maar daarna voelde ik een door mijn lichaam stromende energie vanuit mijn onderbuik langs mijn benen omlaag. Het was een prettig gevoel alsof er een hardnekkig obstakel was losgekomen. Ik praatte er nooit over en Jannie vroeg er ook niet naar. Toch was het de voornaamste reden waarom ik naar haar toe bleef gaan. Steeds opnieuw wilde ik mijn nieuwe, levende en trillende lichaam ervaren. Had mijn jeugd mij geleerd dat mijn lichaam een object is waarvan de buitenwereld bepaalt hoe vrij het mag zijn. Tijdens deze sessies heb ik voor het eerst ervaren dat mijn lichaam zelf een middel tot vrijheid kan zijn Destijds wist ik dat nog niet, maar het soort therapie dat Jannie beoefende was Reichiaans Ademwerk, wat in de jaren twintig van de vorige eeuw ontwikkeld is door Wilhelm Reich, een leerling van Freud. Een van de meest vooruitziende therapeuten van die tijd. Het leven van Reich stond in het teken van de relatie tussen lichaam en vrijheid. Een man met grootse ideeen en uitzonderlijk mededogen en moed. Als bewonderaar en therapeut heb ik later zelf ruim 45 jaar met zijn gedachtengoed gewerkt

Ga nooit de strijd aan met je lichaam

Vaak denkt men dat het geheugen van de mens iets van de geest is. Maar ons lichaam heeft ook een eigen geheugen. En het lichamelijke geheugen is altijd sterker dan die van de geest. Want iedere cel draagt een gecondenseerde evolutie in zich mee. In zekere zin vertegenwoordigd ons lichaam dus de hele evolutie. Er is een duidelijk verschil tussen ons lichaamsgeheugen en het geheugen van de geest. Het lichaamsgeheugen heeft te maken met overleven, want als we het negeren, afwijzen of er tegen gaan strijden, overleven we het niet. Zo komt honger bijvoorbeeld uit het lichaamsgeheugen. We kunnen die honger negeren, afwijzen of bestrijden, maar dat zal ontzettend moeilijk worden omdat te overwinnen. Maar stel dat we daar toch in slagen, dan zal het tevens onze grootste nederlaag betekenen. Want binnen negentig dagen zullen we dood zijn. In de inhoud van ons psychologische geheugen komt overleven niet echt voor.Angst bijvoorbeeld, wat uit het psychologische geheugen komt heeft geen echte overlevingswaarde. Het is altijd angst over wat er eventueel in de toekomst zou kunnen gebeuren. Hoewel die angst wel echt lijkt, is ze niet op werkelijkheid gegrond Het is alleen maar een mechanische herhaling van ons denken. Maar stel dat je moet vluchten voor een tijger, dan is angst nodig om te overleven. In dit geval kun je er zeker van zijn dat het uit het lichamelijke geheugen komt. Hoe meer we ten tijde van angst onze geest de hoofdrol laten spelen, des te minder kan ons lichaam daar actief aan deelnemen. Dan moet het lichaam de geest wel volgen. En steeds wanneer dit het geval is sleept je lichaam zich alleen maar als een dood gewicht voort, waar geen leven meer inzit. Ga dus niet de strijd aan met je lichaam, want dat is zelfmoord. Luister naar je lichaam en niet naar je geest. Want de geest is altijd verdeeld. Steeds als er een deel van jou met een ander deel in conflict is, luister je naar je geest en niet naar je lichaam. Het lichaam is totaal, de geest is dat nooit.

Het geconditioneerde lichaam

Je kunt het geconditioneerde lichaam zien als een neerslag van je geconditioneerde geest. Die conditionering is in je lichaam meegegroeid. Toch is het niet zo dat de conditionering permanent is. Je brengt ze keer op keer tot uiting, je roept ze steeds weer opnieuw tot leven, je geeft ze elke keer weer voeding. Een klassiek voorbeeld hiervan is de hond van Pavlov. Pavlov stuitte op het verschijnsel dat honden beginnen te kwijlen wanneer ze voedsel wordt aangeboden. Hij onderzocht dit verschijnsel door een signaal te geven en daarna de honden te voeren. Oorspronkelijk kwijlden de honden alleen bij het voeren en niet bij het signaal. Nadat de combinatie van signaal gevolgd door voeren enkele keren was herhaald begonnen de honden al te kwijlen bij het geven van het signaal. Je wordt geconditioneerd door ervaringen uit de vroegste periode van je jeugd, in de relatie met de omgeving. Dat maakt dat je nu in een bepaald systeem zit wat voortkomt uit je verleden en wat nu in grote mate bepaald wie je denkt te zijn. Toch is het in feite niets anders is dan een serie voorstellingen die je van jezelf hebt gemaakt. Op die voorstellingen reageer je en die reacties komen in je lichaam tot uitdrukking in de vorm van blokkades. Onder blokkades versta ik chronische spierspanningen in het lichaam. Om te ontdekken wie je eigenlijk bent zul je de conditioneringen van lichaam en geest dienen te herkennen en los te laten.

Lichaam & Geest

In de hedendaagse benadering van gezondheid en genezing gaan steeds meer mensen er vanuit dat lichaam en geest één zijn. Alles wat je met het lichaam doet heeft invloed op de geest en alle mentale acties beinvloeden het lichaam. Die eenheid vertegenwoordigd je persoonlijkheid. Lange tijd zijn de geestelijke vermogens van de mens superieur gesteld, maar tegenwoordig wordt ook aan het lichaam een intelligentie toegekend. Omdat de meeste mensen er van overtuigd zijn dat lichaam en geest één geheel zijn,zal het je misschien verbazen dat jezelf aan deze eenheid hebt zitten knoeien. Je hebt er namelijk een splitsing in aangebracht. Door deze splitsing is een breuk ontstaan, een blokkade. Deze blokkade zorgt er voor dat lichaam en geest twee afzonderlijke compartimenten zijn geworden. Met als gevolg dat er een breuk is ontstaan in de eenheid van je persoonlijkheid. Hierdoor is er een voortdurende strijd in je gaande, waarbij de dominante geest zijn wil probeert op te leggen ten koste van het lichaam. Met als resultaat dat het lichaam meestal het onderspit moet delven. De geest ( het denken) gaat overheersen. Sterker nog, het wordt je bestaan. Descartes grondbeginsel 'ik denk, dus ik ben wordt werkelijkheid. Ken Wilber de belangrijkste Amerikaanse psycholoog zegt er het volgende over. De meesten van ons zijn al lang geleden hun lichaam kwijtgeraakt en ik ben bang dat we dit letterlijk op moeten vatten. In feite lijkt het erop of 'ik' op mijn lichaam zit als een ruiter op zijn paard. Ik sla het of prijs het, geef het te eten, houd het schoon en verzorg het als het nodig is. Ik drijf het voort zonder het te raadplegen en hou het terug tegen zijn wil. Als mijn lichaam-paard zich netjes gedraagt, let ik er in het algemeen niet op, maar als het tegenstribbelt- en dat gebeurt maar al te vaak – pak ik de zweep en geef hem ervan langs totdat hij zich weer onderwerpt.
.

Het bewuste lichaam

Wanneer je bewust wordt van je lichaam ga je voelen dat je leeft. Je merkt dat je een levend lichaam hebt. Het maakt jouw leven mogelijk zonder dat je er iets voor hoeft te doen. Het gebeurt gewoon vanzelf . Je wordt je bewust dat het niet alleen de spanning in je spieren of je lichaamshouding is die je doet beseffen dat je er bent. Dat het niet alleen de tastbare aanwezigheid in jezelf is die je voelt. Maar je merkt ook dat naar mate je je meer bewust bent van je lichaam, je ook onafhankelijker wordt. Dat je steeds meer je eigen grond in gaat nemen, dat je steeds meer je eigen wereld schept. Dat je niet meer afhankelijk bent van je geest, van je denken.. Het hoeft je allemaal niet meer te overkomen Je gaat steeds meer begrijpen dat alles ontstaat door de manier waarop je met jezelf omgaat. Zelf bepalen wat je eigenlijk wilt. Zelf aangeven hoe je er over denkt. Ontdekken dat je tot dingen in staat bent die je nooit voor mogelijk hebt gehouden. Naar gelang je lichaamsbewustzijn zich meer ontwikkelt gaat er een nieuwe wereld voor je open. Je gaat gevoeliger worden voor een andere wereld , de wereld van het voelen, de wereld van je eigen energie. Het zijn je innerlijke krachten die om uitdrukking vragen. Je eigen identiteit die vorm krijgt. Het is het bewust worden van jezelf

Het afwezige lichaam

Als ik je vraag je bewust te worden van wat er in je lichaam gebeurt, vraag ik je eigenlijk contact te maken met het hier-en nu. Wanneer je daar gehoor aan geeft zul je meteen merken dat je niet aanwezig bent, dat je je niet bewust bent van je lichaam. Dat je aanwezigheid verloren is gegaan in het denken van de geest. Het moge ondertussen duidelijk zijn dat onze geest zich min of meer gedistantieerd heeft van ons lichaam. Met andere woorden we zijn lichamelijk niet echt aanwezig. Vaak hechten we zoveel waarden aan onze gedachten. dat we onze tegenwoordigheid verliezen. We worden dan zo afgeleid dat we niet meer in contact zijn met wat er op dit moment is. Aanwezig zijn betekent aandachtig zijn, in contact zijn, in relatie zijn. We verliezen voortdurend het contact met ons lichaam door allerlei uiterlijke prikkels en door ons innerlijk overal zorgen over te maken. Ons lichaam is de voelspriet van het bestaan. Als we bewust zijn van ons lichaam , merken we direct hoe we ons eigenlijk voelen. Het gebeurt ook vaak dat we contact krijgen met onze onderdrukte gevoelens. De eerste stap in het bewustwordingsproces is dat je weer contact maakt met je lichaam , zodat je daar weer aanwezig kunt zijn. En de laatste stap dat je je er van bewust wordt wat er in je lichaam gaande is. Op dat moment zijn lichaam en geest weer in harmonie

Het ontwortelde lichaam

Wat heeft de mens voor ten aanzien van dieren. Is het dat wij kunnen denken? Ik denk van niet. Want denken betekent lijden. Wat mij betreft is het grootste voordeel van de mens zijn rechtopstaande houding. Doordat de mens rechtop staat, zijn de handen vrij en is er bij het vooruit lopen meer contact met de omgeving. Bovendien zijn de ogen, mond, armen en geslachtsdelen direct beschikbaar in het contact met anderen. Maar helaas heeft deze rechtopstaande houding ook een nadeel. Ons evenwicht en het contact met de grond is hierdoor kwetsbaarder geworden. Vroeger was dit niet zo punt. We gebruikten meer ons lichaam en stonden dichter bij de natuur. Hierdoor hadden me meer contact met de aarde en stonden we steviger op de grond. Onze moderne manier van leven zorgt er echter voor dat we voornamelijk nog met ons hoofd bezig zijn. Daarmee hebben we het contact met ons lichaam verloren en daarmee ook het contact met de aarde. Dit heeft grote invloed op zowel lichaam als geest. Lichamelijke spanningen, stress en overtollige energie kunnen niet meer afvloeien naar de aarde. Zo ontstaan lichamelijk blokkades vooral in voeten, benen, knieen en bekken. Delen van het lichaam worden gevoelloos en we verliezen het contact met ons lichaam. Er ontstaat een gevoel van ontworteld zijn met als gevolg dat we overrompeld worden door gevoelens van angst, onzekerheid en twijfel. We kunnen niet meer voor onszelf 'staan' en 'instaan'. De splitsing van lichaam en geest is een feit

Je lichaam drukt uit wat je voelt

Onze spreektaal kent vele interessante uitdrukkingen die een bepaald gedrag en gevoel uitdrukken. Ik noem er een paar: 'je schouders er over ophalen', 'de handen uit de mouwen steken', 'het hoofd hoog houden', 'je tanden laten zien', 'een last op de schouders nemen', 'de tanden op elkaar zetten', 'ergens de schouder onder zetten', 'in het oog houden', enzovoort. Interessant aan deze uitdrukkingen is dat elke uitdrukking niet alleen een gevoel uitdrukt, maar ook een lichamelijke handeling die uit hetzelfde gevoel voortkomt. Hieraan kun je zien dat bepaalde denkpatronen je lichaamshouding en het functioneren van je lichaam kunnen beïnvloeden. Je kunt dus zeggen dat alle psychische problemen zichtbaar worden door de structuur en de functie van het lichaam. Iemand met een kromme rug zal niet zo'n groot ego hebben als iemand met een rechte rug. Maar iemand met een rechte rug is daarentegen minder flexibel. Nog een paar voorbeelden: naar achteren getrokken schouders drukken beheerste woede uit, opgetrokken schouders angst, vierkante schouders wijzen op het kunnen dragen van verantwoordelijkheid en gebogen schouders op het dragen van een zware last. Deze theorie over het verband tussen de psyche en de fysieke manifestaties daarvan heeft uiteindelijk geleid tot ontwikkeling van de zogenaamde bio-energetische karaktertypologie die nog altijd de basis vormt van de Lichaamsgerichte therapie.

Pijn & Genot, twee kanten van één medaille

Er blijken veel misverstanden te bestaan over pijn en genot In eerste instantie lijkt het er op dat er een groot verschil is tussen pijn en genot. Maar pijn verschilt niet van genot. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Er kan veel pijn in genot zitten, maar ook veel genot in pijn. Even dwangmatig als we pijn proberen te vermijden, zoeken we naar genot. Nog een overeenkomst is dat we ons voortdurend zorgen maken zowel over pijn als over genot. Van pijn zijn we bang om het te krijgen en van genot zijn we bang dat we het niet krijgen. Het kan zeer pijnlijk zijn om het gemis te voelen van dat wat ons genot geeft. Sterker nog genot is pijn. Voor ons lichaam is genot een simpele hier-en nu ervaring. Die ervaring is er gewoon, genot was daarvoor of komt pas daarna. Genot is dus in feite een geestesgesteldheid. Voor de geest is genot de stuwende kracht van ons bestaan, de drijfveer van onze daden, de bonus voor onze inspanningen en de troostprijs voor onze mislukkingen. Genot is nooit in het huidige moment. Het is altijd gisteren of morgen. Uit de herinnering van gisteren ontstaat het verlangen naar morgen. En dat verlangen moet vervuld worden. Daarom gaan we net zolang door tot we verzadigd zijn. Maar ondanks dat we verzadigd zijn blijken we nog steeds niet vervuld te zijn. Vandaar dat we meer willen, beter of vaker, hoger of sterker. We snakken naar eten, suiker, nicotine, seks, alcohol, cafeine, enzovoort. Als we het ontdekken zijn we echter zo gulzig, dat we het genot er van nauwelijks ervaren. De zoektocht naar genot is zeer pijnlijk, omdat we er nooit genoeg van krijgen. Dus gaan we steeds weer opzoek naar meer, met pijn in ons hart

Op je lichaam durven vertrouwen

Het huwelijk tussen lichaam en geest is eeuwig. Scheiden is onmogelijk, maar dat wil niet zeggen dat het per definitie altijd een liefdevolle en evenwichtige relatie is. Want velen van ons zijn niet echt fysiek en energetisch aanwezig en voelen zich niet thuis in hun lichaam. We hebben nauwelijks meer contact met de natuurlijke gesteldheid van ons lichaam.. Dus leven we buiten onszelf in ons hoofd, omringd door gedachten die altijd verwijzen naar herinneringen of verlangens. We leven vaak als huiseigenaren die hun eigen huis hebben verlaten. Veel mensen denken dat hun lichaam alleen maar een voertuig is voor de geest. Schoonhouden, kleden, voeden en laten studeren lijkt dan voldoende te zijn. Maar aanwezig zijn, tegenwoordigheid, bestaan en vitaliteit hangt in grote mate af in hoeverre onze geest ons lichaam bewoont, hoe geslaagd en gelukkig de verbintenis tussen lichaam en geest is. De meeste mensen zijn verknocht aan hun geest (denken en voelen), hun lichaam is een gevreesde vijand wiens dierlijke instincten, impulsen en verlangens verdrongen of beheerst moeten worden. Uiteraard kun je lichamelijke driften negeren,ontkennen of beheersen. Je kunt je lichaam manipuleren, netjes in de pas te laten lopen. Je kunt het een kick geven of in een roes brengen door middel van drugs. Je kunt het op dieet zetten of een correctie laten ondergaan. Maar het zal de relatie tussen lichaam en geest niet ten goede komen. Sterker nog, lichaam en geest zullen uiteindelijk steeds meer van elkaar vervreemden.. Wil je meer relatie, meer balans tussen lichaam en geest dan zal je meer op je lichaam moeten durven vertrouwen.

Je bent je lichaam

De meeste mensen identificeren zich met hun lichaam. We hebben het gevoel dat we niets anders zijn dan ons lichaam. Want zonder ons lichaam, weten we niet wie we zijn. Enkel en alleen omdat we een lichaam hebben weten we wie we zijn Nu hoor ik al mensen roepen dat ze niet het lichaam zijn, maar de ziel, het zelf. Maar dat is niet iets wat ze weten, dat hebben ze alleen van horen zeggen. Hun denken is geprogrammeerd door alles wat ze gehoord hebben, maar het is gewoon tweedehands kennis. Het is geen echte kennis, het is kennis van buitenaf. Je kunt het alleen weten wanneer je hetzelf, zelf hebt ervaren. Dus mocht jij ook tot diegenen behoren die zichzelf wijs maken hetzelf te zijn en niet het lichaam, dan schep je verdeeldheid. Want je blijft geloven dat je niet je lichaam bent, terwijl je je blijft identificeren met je lichaam. Hierdoor heb je jezelf in twee delen opgesplitst. Je leeft als het lichaam en je denkt en praat als de ziel. Zo wordt je hele leven onecht en vals. Je blijft jezelf als hetzelf beschouwen, maar dat is gewoon een ordinaire truuk. Want zo kun je van alles wat je niet bevalt zeggen dat het iets lichamelijks is. Dus is seks lichamelijk en liefde van jezelf. Zo kun je alles wat je verkeerd en lelijk lijkt, toeschrijven aan het lichaam en je identificeren met alles wat je mooi vindt. Maar dan bedrieg je jezelf, je hebt twee gezichten, je bent pseudo, een huichelaar. Dus zet al die fantasiebeelden die je het idee geven dat je de ziel bent overboord en besef dat je maar één ding kent en bent en dat is het lichaam

Vecht nooit met je lichaam!

Vaak denkt men dat het geheugen van de mens iets van de geest is. Maar ons lichaam heeft ook een eigen geheugen. En het lichamelijke geheugen is altijd sterker dan die van de geest. Want iedere cel draagt een gekondenseerde evolutie in zich mee. In zekere zin vertegenwoordigd ons lichaam dus de hele evolutie. Er is een duidelijk verschil tussen ons lichaamsgeheugen en het geheugen van de geest. Het lichaamsgeheugen heeft te maken met overleven, want als we het negeren, afwijzen of er tegen gaan strijden, overleven we het niet. Zo komt honger bijvoorbeeld uit het lichaamsgeheugen. We kunnen die honger negeren, afwijzen of bestrijden, maar dat zal ontzettend moeilijk worden omdat te overwinnen. Maar stel dat we daar toch in slagen, dan zal het tevens onze grootste nederlaag betekenen. Want binnen negentig dagen zullen we dood zijn. In de inhoud van ons psychologische geheugen komt overleven niet echt voor. Angst bijvoorbeeld,wat uit het psychologische geheugen komt heeft geen echte overlevingswaarde. Het is altijd angst over wat er eventueel in de toekomst zou kunnen gebeuren. Hoewel die angst wel echt lijkt, is ze niet op werkelijkheid gegrond Het is alleen maar een mechanische herhaling van ons denken. Maar stel dat je moet vluchten voor een tijger, dan is angst nodig om te overleven. In dit geval kun je er zeker van zijn dat het uit het lichamelijke geheugen komt. Hoe meer we ten tijde van angst onze geest de hoofdrol laten spelen, des te minder kan ons lichaam daar actief aan deelnemen. Dan moet het lichaam de geest wel volgen. En steeds wanneer dit het geval is sleept je lichaam zich alleen maar als een dood gewicht voort, er zit geen leven meer in. Vecht dus nooit met je lichaam, want dat is zelfmoord. Handel met je lichaam en niet met je geest. Want de geest is altijd verdeeld. Steeds als er een deel van jou met een ander deel in conflict is , handel je met je geest en niet met je lichaam. Want het lichaam kan niet verdeeld handelen. Het lichaam is totaal, de geest nooit

Het natuurlijke lichaam

Wanneer we de natuur intrekken kunnen we voelen wat het is om in evenwicht te zijn. Alles wat groeit is op elkaar afgestemd en met elkaar verbonden. Er is geen strijd en geen pijn . Het ene staat het andere niet in de weg. Die verbondenheid, dat harmonieuze geeft een gevoel van rust. Ook de mens is één brok natuur. Die natuur wordt het meest vertegenwoordigt door ons lichaam. Het omvat de vier elementen van Moeder Natuur, water, vuur, lucht en aarde. Maar wij negeren de natuur. We plegen niet alleen roofbouw op de natuur buiten ons, maar ook binnen in ons. Omdat we nog altijd denken dat wij slimmer zijn dan de natuur.. Helaas is de natuur van ons lichaam veel intelligenter dan wij zijn. Alle lichamelijke functies, alle organen worden niet door ons bestuurd, maar door het lichaam zelf. Zou het aan ons overgelaten zijn dan hadden we allang in de knoei gezeten. Neem bijvoorbeeld de ademhaling, als wij dat zelf zouden moeten doen, hadden we dat allang vergeten en waren we al in de vroegste periode van ons leven overleden. Wie zorgt er voor dat we s'nachts blijven ademen? Wie zorgt er voor dat alles wat we naar binnen werken verteert wordt en omgezet in hersenen, bloed, botten, weefsel enzovoort? Geen fabriek is daar toe in staat. Ons lichaam is het meest ingenieuze stukje natuur wat er bestaat.

Het denkende lichaam

Lichaamscellen maken dezelfde chemische verbindingen aan als hersencellen tijdens het denkproces. Dus als je zegt dat je ergens 'een goed gevoel over hebt', dan zeg je iets wat nauwkeurig overeenkomt met wat je zegt. Want dat goede gevoel produceert in het lichaam dezelfde chemische stoffen als de hersenen tijdens het denken. Sterker nog, misschien is het goed voélen van het lichaam veel echter. Aangezien die gevoelscellen geen twijfel kennen, zoals dat bij hersencellen wel het geval is. In feite komt het er eigenlijk op neer dat we niet alleen een denkend hoofd hebben , maar ook een denkend lichaam. Dus als je zegt dat je hart gevuld is met verdriet, dan is je hart letterlijk vol met verdrietige chemische verbindingen. Wanneer je barst van vreugde dan is je huid afgeladen met blije moleculen. Iedere lichaamscel heeft een denkvermogen. Verbaal gezien zijn ze natuurlijk niet zo bevoorrecht als hersencellen. Zij hebben geen taalkundig gestructureerde gedachten die zij in woorden kunnen uitdrukken. Maar toch produceren zij dezelfde chemische codes als de hersenen tijdens het denkproces. Iedere lichaamscel heeft dus bewustzijn. Het lichaam is een bewustzijnsveld vol met gedachten. Eeuwen geleden werd al gezegd dat bewustzijn ontvangt en creeert en in feite tot de fysieke materie behoort, inclusief de materie van het lichaam. Denken is dus niet alleen voorbehouden aan de hersenen. Het denkvermogen is alomtegenwoordig, almachtig en alwetend. Het is onmogelijk om het te lokaliseren, het is overal tegelijkertijd. Het is zelfs niet beperkt tot het lichaam. Ingendeel het strekt zich uit voorbij de grenzen van tijd en ruimte.

Het geminachte lichaam

We hebben een lichaam gekregen om er verbinding mee te maken, zodat we ons leven gevoelsmatig kunnen ervaren en er plezier mee kunnen beleven. Helaas komt dat in de praktijk slechts zelden voor. Dit komt omdat we geen contact hebben met ons lichaam. We hebben ons lichaam zo verwaarloosd en onderdrukt, dat we nog dagelijks de gevolgen er van ondervinden, in hoe we er voortdurend van wegvluchten. Dat klinkt misschien raar, omdat we vinden dat we eigenlijk dagelijks met ons lichaam bezig zijn. Het is waar dat we er alles voor doet om er aan de buitenkant goed uit te zien. We hebben een lichaam dat voortdurend wordt gemanipuleerd. We hebben er nooit naar geluisterd en er zorg voor gedragen. De manier waarop we met ons lichaam omgaan, zo gaan we ook om met onze omgeving, met anderen. We hebben de aarde eveneens gemanipuleerd en beheerst en er nooit naar geluisterd of ons er om bekommerd. Het hele milieu gaat daarmee naar de knoppen. We hebben de aarde geweld aangedaan en gaan daar gewoon mee door. Zo hebben we ook ons lichaam geweld aangedaan. We hebben het aan zijn lot overgelaten en nooit een kans gegeven. Maar het moet die kans wel krijgen. We behoren daarvoor van de grond af beginnen, terug naar de basis ,ons lichaam, als vertrekpunt naar heelheid en harmonie.We dienen op een andere manier met ons lichaam om te gaan. Luisteren dat is waar het omgaat. Luisteren naar het lichaam betekent overgave, overlaten aan, uit handen geven. Luisteren naar het lichaam betekent afstand doen van het overheersende denken en waarde toekennen aan wat we eigenlijk minachten. Respecteren wat we altijd verwaarloosd hebben. Er is geen andere weg naar een heid en verbondenheid.

Het vervreemde lichaam

Er bestaat heel wat literatuur over de tegendelen denken en voelen, en verstand en emotie. Maar waar het omgaat ligt niet zozeer in de tegenstelling, maar meer in de macht van het denken. Je bent zo ingenomen met je verstand dat je je gevoelens met een zekere arrogantie behandelt. Zo word je denken het voornaamste middel van bestaan. Descartes 'principe' ' ík denk, dus ik ben ' wordt de enige werkelijkheid. Met als gevolg dat je gevoelsleven verarmt en vervalt tot onderontwikkeld gebied. Je lichaam vervreemd . In mijn woordenboek worden de volgende betekenissen aan vervreemden gegeven 'verliezen', 'in andere handen brengen', 'afkerig maken van, 'afstoten', 'overdragen aan derden'. Maar wat betekent nu in wezen vervreemd te zijn van je lichaam? In eerste instantie betekent het letterlijk dat je leeft met een vreemde. Het is niet meer je eigen huis waar je in woont, je keert je steeds verder af van je eigenheid, totdat je het definitief verliest, totdat je er in het geheel geen contact meer mee hebt. Je brengt het in andere handen, je draagt het over aan je verstand. Je lichaam wordt een outsider. Aanraking, lichamelijkheid, intimiteit, enzovoort wordt moeilijk. Want wat vreemd voor je is zul je niet gemakkelijk vertrouwen. Erger nog, je zult het wantrouwen en een grote weerstand naar hebben en het op termijn afwijzen. Hoe voelt het voor jou om te leven met een vreemde? Kun je je voorstellen dat je gedwongen samenwoont met iemand in hetzelfde huis en langs elkaar heen leeft als vreemden? Wanneer je je dat niet kunt indenken zul je nog heel wat pijn moeten verwerken, alvorens je daarvan bewust wordt. Dus voel je lichaam weer, laat het weer tot leven komen, want dat is de werkelijkheid. Sta je lichaam weer gevoeligheid toe. Eis het weer op , zodat je het wezen ervan kunt voelen

Het gezonde lichaam

Je lichaam is het voertuig waarmee je je uitdrukt in de fysieke wereld en het is tevens je allerbelangrijkste feedback -instrument Door naar je lichaam te kijken, er naar te luisteren en het te voelen kun je veel te weten komen over welke leefwijze gezond voor je is..Wanneer je gezond bent dan eet je als je honger hebt, val je in slaap als je moe bent en druk je uit wat je voelt. Dit zorgt er voor dat je levensenergie niet geblokkeerd raakt, maar voortdurend vernieuwd en verlevendigd wordt. Maar als je anderen gaat imiteren of je gaat gedragen overeenkomstig de regels die anderen hebben opgesteld, in plaats van te handelen naar wat jezelf voelt, ga je dwars tegen je eigen natuurlijke manier van doen in.. Dan luister je niet meer naar de signalen van je eigen lichaam. over voedsel, rust en de fysieke en emotionele beweging die het nodig heeft. Je zegt en doet niet meer wat je eigenlijk voelt. Met als gevolg dat je geblokkeerd raakt, waardoor je je steeds minder energiek en vitaal gaat voelen. Iedere keer dat je niet je eigen natuur volgt en je je verbergt achter een masker, vermindert je vitaliteit. Je lichaam reflecteert dit door dat je er steeds slechter uit gaat zien, je futloos en levenloos te voelen, je pijn te bezorgen en uiteindelijk zelfs ziek te worden. Doch als je de signalen van je lichaam volgt en je gedrag er door laat bepalen en je niets aantrekt van wat anderen vinden of doen, zul je je veel vitaler gaan voelen. Dit zal zich weerspiegelen in je lichaam door er gezonder, mooier, levendiger en vitaler uit te zien

Het bevrijde lichaam

Thuiskomen in je lichaam betekent de kracht van zijn ervaren. Met andere woorden krachtig aanwezig zijn in het hier-en nu. Je geest ( het denken) is daar niet toe in staat, omdat je geest altijd leeft in het verleden of de toekomst.Je bent nooit aanwezig, je hebt nooit geen contact met je lichaam, je leeft voortdurend buiten jezelf in je hoofd, in je herinneringen(verleden) of in je verlangens (toekomst). Je leeft als een groot grondbezitter die buiten zijn eigen grondgebied woont. Je lichaam is niet allleen een voertuig van de geest wat je te eten geeft, kleedt en verzorgt. Krachtig aanwezig zijn in het hier-en nu houdt in dat je geest in je lichaam woont. Dat noemt men thuiskomen in je lichaam, je volledige zelf gestalte geven. Omdat te realiseren zul je eerst je lichaam moeten bevrijden Je lichaam is de gemakkelijkste ingang en tevens het meest essentiele. Je lichaam is de basis, het grondbeginsel van je leven, de uitdrukking van je bestaan. Je lichaam vertolkt je hele levensverhaal.Want alles wat je overkomt wordt opgeslagen en gereflecteerd in je lichaam. Je lichaam weet zich alles te herinneren, zich uit te drukken en er zich van te bevrijden. Maar de relatie tussen lichaam en geest is niet altijd een een stabiele relatie, het is niet altijd een gelukkig of geslaagd huwelijk. Want je kunt je lichaam negeren, ontkennen, beheersen of misbruiken. Je kunt het laten opspuiten met botox, je kunt het oppeppen met coke en in slaap brengen met sex, of op dieet zetten met weight watchers, maar dat betekent alleen maar dat je niet op je lichaam durft te vetrouwen en dat je er niet van houdt. Je lichaam is een gevreesde vijand wiens instincten, impulsen en verlangens beheerst en onderdrukt moeten worden. Alleen wanneer je je lichaam weer vrij en bewoonbaar maakt, keer je er weer in terug .

Het verslaafde lichaam

Als je regelmatig drugs gebruikt zoals koffie, tabak, junk food, alcohol, weed, speed, enzovoort, en je lichaam gaat protesteren als je met het gebruik stopt , ben je lichamelijk verslaafd. Men zegt dat je ook geestelijk verslaafd kunt zijn aan bijvoorbeeld werk, sport, televisie kijken, gokken of seks. Maar bij het ontwennen van geestelijke verslavingen treden dezelfde ontwenningsverschijnselen op als bij lichamelijke verslavingen. Wanneer je verslaafd bent op geestelijk gebied voelt dat onmiddellijk lichamelijk. Want zo gauw je met die verslaving wilt stoppen, speelt het lichaam direct op. Dat zijn bewijzen dat geestelijk ook meteen lichamelijk is. Het zit dus niet alleen tussen je oren, maar ook diep in je lichaam gebakken. Daarom is het zo moeilijk om van een verslaving af te komen. Als drugsgebruiker ben je bang voor je eigen levensenergie. Je geest is bang er óf tekort óf te veel van te hebben. Daarom gebruik je drugs als middel om die energie onder controle te houden. Het ontbreekt de geest aan voldoende zelfvertrouwen om op eigen levensenergie te bouwen. Je geest twijfelt ernstig aan je vermogen je eigen energie te vertrouwen en er naar te leven. Want als je daar geen vertrouwen in hebt kun je het idee krijgen dat je het op een gegeven moment niet meer in de hand hebt. Met verslavende middelen kun je je natuurlijke levensenergie temperen of onder dwang houden, maar op lichamelijk gebied blokkeer je er wel door. En dat is ook de bedoeling, want je hoeft geen deskundige te zijn om je te realiseren dat je die middelen alleen gebruikt om je zelf in de hand te houden. Afkicken betekent weer thuiskomen in je lichaam er weer vertrouwen in krijgen, en weer bereid zijn je eigen levensenergie te voelen en te ervaren .Je eigen bron weer aan te boren en weer krachtig , creatief en energiek te worden. Dat is ware heling. Dat is weer heel worden

Het zieke lichaam

Als je gezond bent, ben je minder bewust van je lichaam Je kunt praten, fietsen, lopen, eten en drinken, zonder daar bewust je aandacht op te hoeven richten. Hoe anders is dit wanneer je te maken krijgt met een lichamelijke ziekte. Plotseling lijkt het lichaam een eigen leven gaan leiden, het is niet langer iets vanzelfsprekends, waarvoor je weinig aandacht hoeft te hebben. Een verandering in het functioneren van je lichaam brengt soms grote veranderingen met zich mee in het beleven en het leven in de wereld om je heen. Als gevolg van een ziekte ontstaat er een spanning tussen lichaam en geest, waardoor er een breuk begint te bestaan. Lichaam en geest komen pal tegenover elkaar te staan. Ze gaan in strijd met elkaar. Het zieke lichaam zal alle energie zoveel mogelijk herleiden naar het zieke lichaamsdeel waardoor het moeilijk wordt om lichaam en geest als geheel te ervaren. Het lichaam wordt een object waar de geest de controle over dreigt te verliezen. Met als gevolg dat je een scheiding ervaart tussen lichaam en geest. Ziekte is overigens een boodschap van je lichaam die je probeert te vertellen dat er iets mis is. Het tracht je duidelijk te maken dat je niet je ware aard volgt of je gevoelens negeert. Je lichaam geeft veel van dat soort signalen. Het begint vaak onschuldig zoals vermoeidheid en je niet helemaal lekker voelen. Als je hier geen aandacht aan schenkt gaat je lichaam sterkere boodschappen sturen. Negeer je deze ook dan kan er uiteindelijk een ziekte optreden. Een ideale begeleiding bij ziekte is een benadering van lichaam een geest als één geheel. Maar wanneer het lichaam echter ernstig gestoord wordt door een ziekte, is het belangrijk het zieke deel eerst te behandelen en dan pas lichaam en geest als geheel te helen. Lichaamsgerichte therapie behandelt lichaam en geest als één geheel. Beiden hebben een eigen functie, maar hun invloed op elkaars werking is groot. Alles is één geheel, ziekte is daarom niet te terug te voeren tot alleen het specifieke lichamelijke aspect, maar manifesteert zich ook in de geest. Door het lichaam en geest als één geheel te behandelen, ontstaat genezing.

Het besmette lichaam

In onze cultuur heeft men van oudsher een groot wantrouwen gehad jegens het lichaam. Vandaar dat het zoveel mogelijk verborgen diende te blijven. Omdat men dacht dat het de bron was van al onze driften en lusten. Vooral christenen hebben het lichaam eeuwenlang in verband gebracht met genot,zinnelijkheid en sexualiteit. Daarom trachtten men de geest los te maken van het lichaam. Griekse denkers zoals Plato en Plotinus stelden de geest boven de beperktheid en begrensdheid van het lichaam. Zij zagen het lichaam als de gevangenis van de geest. Later deed Descartes daar nog een schepje boven op . Hij splitste het lichaam van de geest, door te beweren dat de geest op zichzelf bestond , los van het lichaam. Het christendom en het Griekse denken zaten dus op één lijn. Beiden waren ze er van overtuigd dat de geest zich diende los te maken van het lichaam. Hierdoor raakte het lichaam meer en meer besmet. Het werd bekleed met schaamte en eerbaarheid. Sexualiteit werd niet alleen een taboe, maar ook de directe grensgebieden er omheen zoals, lichamelijk contact, lust, erotiek, aanraking, lichamelijkheid, enzovoort. Zoals je nu nog ziet bij moslima, een vrouw kon geen stukje huid blootgeven, zonder beschuldigt te worden van hoerig te zijn. Hierdoor werd sexualiteit niet alleen gehuld in een nevel van kunstmatigheid, maar zorgde ook voor afstand en zakelijkheid.Toch is er in de loop van de jaren veel veranderd. Het lijkt er op dat we een andere relatie met ons lichaam hebben gekregen. Ook de talrijke literatuur die de laatste jaren over lichaam en lichamelijkheid is verschenen wijst op herwaardering van het lichaam. Maar toch zie je nog altijd dat het lichaam van oorsprong besmet is door het verleden. We bewaken en controleren nog steeds de escapades van het lichaam. Want al is de wil nog zo goed, het vlees blijft zwak.
-->

Het uitgebuite lichaam

Hoewel lichamelijke opvoeding in het onderwijs met de jaren is toegenomen, heeft het vaak niet meer dan het karakter van speeltijd. Het lichaam krijgt dan een bepaalde tijd ter beschikking omdat de geestelijke boog niet altijd gespannen kan zijn. Zo leren kinderen in de praktijk het lichaam te gebruiken als middel om de geest te ontspannen. De ontwikkeling van het lichaam als gevoelsinstrument blijft uit, van lichamelijke bewustwording is geen sprake. Ook de kennis van het lichaam gaat op school niet verder dan biologie, anatomie en fysiologie. Je leert dat je lichaam gezond, sterk en goed moet functioneren, anders moet je naar de dokter. Ook bedrijven lassen tegenwoordig sport en beweging in tijdens de werkuren. Men beschikt hiervoor over de modernste appparatuur. Want onderzoeken hebben aangetoond dat het rendement op de werkvloer hierdoor verhoogd. In het onderwijs gaat het puur over het diploma en in het bedrijfsleven om rendement. Het lichaam wordt alleen gebruikt als middel, meer niet. Het wordt uitgebuit, zodat men er zoveel mogelijk voordeel uit kan halen. Maar er wordt niet geluisterd naar het lichaam. Het lichaam wordt niet geraadpleegd, sterker nog, het wordt volkomen genegeerd. Er wordt voorbij gegaan aan lichaams-bewustzijn. En wat is lichaams-bewustzijn anders dan aanwezig zijn in je lichaam. En wat is de aanwezigheid in je lichaam anders dan te voelen dat je leeft. Toch zie je je lichaam helaas moeiteloos over het hoofd en volg je gewoonte getrouw de vlucht van je geest. Jammer genoeg vlucht je maar al te vaak in de wereld van het praten, denken, dagdromen, fantaseren of je zorgen maken. Ondanks dat je lichaam je de weg wijst door alle levensvraagstukken heen.
-->

Groeien naar innerlijke vrede

Je lichaam is de verbinding tussen je geest en de materiele realiteit Door je bewust te worden van je lichaam, wordt de behoefte steeds groter het goed te verzorgen, het in conditie te houden en met respect en liefde te behandelen. Maar vaak ben je je niet echt van je lichaam bewust, je behandeld het met een mechanische slordigheid. Daarom moet je lichaam wel op zijn eigen natuurlijke wijsheid en drang tot evenwicht vertrouwen.Maar lichaam en geest zijn twee kanten van één medaille. Ze dienen beide tot hun recht te komen. Anders ben je niet heel. Eerder ben je niet gezond. Want ziek zijn betekent dat je niet 'heel' bent. Tijdelijk kan het dan ook goed zijn om 'je hoofd even af te zetten'. Je moet echter 'je hoofd ook niet over het hoofd zien'. Want dan ben je ook niet heel. Het denken is ook nodig om te ordenen en verbanden te zien en te leggen. Maar je bent geneigd om denken als de voornaamste bezigheid te zien en je lichamelijke gevoelens op de tweede plaats te zetten. In onze cultuur wordt het denken grandioos overschat. Vandaar dat je niet echt op de hoogte bent van dat je lichaam een eigen bewustzijn heeft. Het lichaam heeft het vermogen om gevoelens te ervaren. En gevoelens ervaren is leven. Zonder gevoelens bestaat er geen leven. Zonder gevoelens ben je niet in staat in verbondenheid te leven met jezelf en met anderen. Gevoelens vertellen je hoe je in de wereld staat en hoe je jezelf tegenover anderen ervaart. Ze geven je informatie over hetgeen je ervaart al dan niet aangenaam, eerlijk en veilig is. Gevoelens vormen een taal die je kan helpen om in contact te komen met je lichaam en vandaar uit te communiceren met jezelf. Wie echt in contact staat met zijn gevoel zal groeien naar innerlijke vrede. Dit groeien naar innerlijke vrede noem ik thuiskomen in je lichaam.
-->

Het zelfbesturende lichaam

Het lichaam weet veel en is zeker in staat op zichzelf te passen, maar doordat je je eigen denkbeeldige wereld creeert kun je zonder aandacht/bewustzijn niet zonder meer op het lichaam vertrouwen. Pas wanneer je die illusie verbreekt en het leven laat komen zoals het zich aan je voordoet, kun je het lichaam zijn volledige zelfbestuur teruggeven. Dan kun je je lichaam zijn eigen koers laten varen, door het zijn eigen gang te laten gaan. Je hebt alsmaar je lichaam onderdrukt en je geest het idee gegeven dat hij de baas is. Je hebt de geest benoemd tot meester en het lichaam als dienaar. Maar je moet je niet met het lichaam bemoeien. Het is helemaal niet nodig om je er mee te bemoeien. Je lichaam weet van nature exact wat het nodig heeft Houd je geest er buiten, laat het gewoon aan je lichaam over Tot die tijd blijft het van belang om steeds alert te zijn op de steeds herhalende patronen die jezelf opwerpt. Want steeds wanneer je geest weer zo'n patroon opwerpt, word je lichaam daar onmiddellijk door beinvloedt. Je voelt dan meteen dat er iets in je lichaam verandert. Hier ligt dan ook een opdracht tot bewustwording. Je moet onderscheid weten te maken tussen wat je lichaam je vertelt en wat je geest daar vaak voor in de plaats zet Nu je zonder het te weten je met je lichaam probeert te bemoeien, zie je dat je er een behoorlijke chaos van hebt gemaakt. Daar van kun je iets leren – of verder ten onder gaan
-->

Conditioneringen zijn de brug tussen lichaam en geest

Het is duidelijk dat je over de eenheid van lichaam en geest niet meer hoeft te twijfelen. Alles wat je denkt en voelt wordt direct doorgegeven aan je gehele systeem. Zelfs de buitenwereld maakt je er deelgenoot van. Maar hoe je ook zoekt, nergens is te vinden waar die gedachten vandaan komen of hoe een gedachte het systeem aanzet. Is de gedachte er, dan zal het lichaam er alles aan doen deze uit te drukken. Het lichaam is dus een constante uitdrukking van je geest. Is de geest ontspannen dan zal het lichaam eveneens ontspannen zijn. Is de geest gespannen, dan zal het lichaam ook gespannen zijn. Met je gedachten kun je je hele lichaam in extase brengen, maar ook in een staat van kommer en kwel. Hierin spelen gewoonten de hoofdrol. Leven zonder gewoonten is niet mogelijk. Pas als iets een gewoonte is geworden, gaat het je gemakkelijk af. Je hoeft er niet meer bij na te denken, het gaat vanzelf. Veel van die gewoonten zijn aangeleerd. Je hebt jezelf geconditioneerd en zo ben je een gewoontedier geworden. Je vraagt je echter niet meer af of jouw gewoonten nog wel doelmatig zijn. Want ze kunnen zich ook tegen je keren. Conditioneringen zijn een sterke brug tussen lichaam en geest. Het maakt leven mogelijk, maar je kunt er ook danig door bedrogen worden. Zo heb je je aangeleerd wat je aangenaam en onaangenaam vindt en van daaruit ben je je leven gaan manipuleren. Door voortdurend te proberen je van die onaangename gedachten te ontdoen. Maar dat blijkt niet mogelijk te zijn, omdat jezelf de aanleiding bent van die geconditioneerde gedachten en dat doorgeeft aan je gehele systeem, dat direct bevestigt wat je dacht. Met andere woorden zodra er een onaangename gedachte is, is die gedachte onmiddellijk in je lichaam aanwezig. Het blijkt een self-fulfilling prophecy te zijn die je je leven lang in de greep kan houden

Lichaam/geest en de wetenschap

In ons taalgebruik is de samenhang tussen lichaam en geest heel gewoon. We maken dagelijks gebruik van 'lichaamsmetaforen' waarin lichaamsdelen belevingen uitdrukken, zoals: iets op je lever hebben, je schouders er onder zetten of lange tenen hebben. Wetenschappers hebben zich er echter lang tegen verzet. De veronderstelling dat de geest het lichaam zou kunnen beinvloeden ging er bij hen niet in. Wilhelm Reich en andere pioniers op het gebied van de lichaamsgerichte therapie kregen vanuit wetenschappelijke kringen vaak te horen dat een lichaamsgerichte benadering van mensen met geestelijke klachten belachelijk was. Maar mensen met een verstandelijke wetenschappelijke instelling klemmen zich graag vast aan het idee dat lichaam en geest twee verschillende dingen zijn. Want hoe meer je afhankelijk bent van het verstandelijk en logisch begrijpen van de werkelijkheid, hoe meer je gaat geloven dat je geest je ware ik is, en dat je lichaam een last is die je mee moet slepen. Dat gedachten, emoties en gevoelens niet alleen verstandelijke functies zijn, maar ook tot het gebied van het lichaam gerekend kunnen worden heeft men altijd moeilijk kunnen accepteren. Toch is de gedachte over de samenhang tussen lichaam en geest al duizenden jaren oud. In de Indiase-en Chinese geneeskunde gaat men er van uit dat gedachten onze gezondheid kunnen beinvloeden. Zij kennen een intelligentie aan het lichaam toe, die omgekeerd ook het verstand impulsen zal geven betreffende de meest gezonde levenshouding. In deze oosterse filosofie is alles met elkaar verbonden. Het leven wordt als volmaakt gezien. Scheidingen, splitsingen en verdeeldheid worden puur als menselijk verzinsels beschouwd.